زاویه مرکزی و اندازه کمان رو به روی آن و رابطه طول کمان

در یک دایره ، زاویه ای که راس آن روی مرکز دایره و اضلاع آن شعاع های دایره باشند، زاویه مرکزی نام دارد. اندازه هر زاویه مرکزی با اندازه کمان رو به روی آن …


زاویه مرکزی و اندازه کمان رو به روی آن

در یک دایره ، زاویه ای که راس آن روی مرکز دایره و اضلاع آن شعاع های دایره باشند، زاویه مرکزی نام دارد.

اندازه هر زاویه مرکزی با اندازه کمان رو به روی آن مساوی است.

در شکل زیر ، زاویه های AOB و COD زاویه مرکزی هستند.

اندازه زاویه مرکزی مساوی با اندازه کمان رو به روی آن است.

اندازه زاویه AOB مساوی با کمان AB یعنی 65 درجه و اندازه زاویه COD مساوی با کمان CD یعنی 110 درجه است.

استفاده از کمان و زاویه مرکزی در محاسبه زاویه ها و کمان ها

با استفاده از این نکته که اندازه زاویه مرکزی با کمان رو به روی آن مساوی است. می توان در سوالات اندازه زاویه ها و کمان های مجهول را بدست آورد.

قبل از هر چیز دو نکته را ذکر می کنیم:

نکته : قطر هر دایره ، آن را به دو کمان با مساوی با اندازه های 180 درجه تقسیم می کند.

قطر دایره را به دو کمان مساوی 180 درجه تقسیم می کند

در شکل بالا کمان ها AMB  و ANB هر دو مساوی با 180 درجه هستند.

نکته : مثلثی که از وصل کردن دو سر کمان رو به روی زاویه مرکزی بوجود می آید، همیشه یک مثلث متساوی الاساقین است و دو زاویه آن باهم مساوی است.

مثلث ایجاد شده توسط زاویه مرکزی ، متساوی الساقین است.

در شکل بالا ، مثلث AOB یک مثلث متساوی الاساقین است و زاویه های A و B باهم مساوی اند.

مثال : در شکل زیر اندازه زاویه ها و کمان های شماره گذاری شده را بدست آورید.

یک مثال از زاویه مرکزی و کمان ها در دایره

به ترتیب اندازه زاویه ها و کمان های شماره گذاری شده را بدست می آوریم.

زاویه شماره 1 : طبق نکته ای که گفتیم مثلث زرد، یک مثلث متساوی الاساقین است. این زاویه 30 درجه است.

زاویه شماره 2 : در مثلث زرد دو زاویه دیگر 30 درجه هستند. پس این زاویه 120 درجه است.

زاویه شماره 3 : این زاویه مکمل زاویه 2 است. پس اندازه آن 60 درجه است.

زاویه شماره 4 : این زاویه با زاویه شماره 2 متقابل به راس است، پس با آن مساوی است. (120 درجه)

کمان شماره 5 : این کمان روبه روی زاویه مرکزی شماره 2 است. پس با آن مساوی است (120 درجه)

کمان شماره 6 : این کمان رو به روی زاویه مرکزی شماره 3 است. پس با آن مساوی است (60 درجه)

کمان شماره 7 : این کمان روبه روی زاویه مرکزی شماره 4 است. پس با آن مساوی است (120 درجه)

کمان شماره 8 : مجموع همه کمان ها باید 360 درجه شود. پس این کمان 60 درجه است.

فرق اندازه کمان با طول کمان در چیست؟

می دانیم محیط دایره از لحاظ درجه مساوی 360 درجه است. هر قطعه ای از محیط دایره سهمی از این 360 درجه را به خودش اختصاص می دهد. به طور مثال در شکل زیر ، اندازه کمان AB و کمان CD مساوی با 40 درجه است. چون هر دوی آن ها روبه روی زاویه مرکزی O=40 درجه قرار دارند. اما بیاید طول این کمان ها را حساب کنیم.

رابطه بین اندازه کمان و طول کمان در زاویه مرکزی

طول یک کمان به محیط دایره بستگی دارد. دقت کنید که واحد طول کمان از جنس متر یا سانتی متر است ولی واحد اندازه کمان از جنس زاویه است.

در هر دایره ، بین اندازه کمان و طول کمان رابطه زیر برقرار است:

رابطه بین اندازه کمان و طول کمان

شعاع دایره کوچک 3 و شعاع دایره بزرگ 6 است. با فرض اینکه عدد پی مساوی با 3 است. محیط هر دایره را حساب می کنیم.

محاسبه محیط دایره بزرگ و کوچک در مثال

حال با استفاده از رابطه ای که درباره طول کمان گفتیم، طول کمان های AB و CD را حساب می کنیم:

محاسبه طول کمان AB و CD

بنابراین مشاهده کردید که طول کمان به اندازه محیط دایره وابسته است.


پیشنهاد میکنم درس های زیر رو مطالعه کنید:

امیدوارم که مطالب این درس براتون مفید باشه. در صورتی که سوالی دارید می توانید از بخش فرستادن دیدگاه آن را با ما در میان گذاشته و جواب سوال خود را در کمترین زمان ممکن (حداکثر 24 ساعت) مشاهده کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

53 دیدگاه در “زاویه مرکزی و اندازه کمان رو به روی آن و رابطه طول کمان”

  1. سلام یک سوال داشتم:چگونه میتونیم زاویه مرکزی رو به کمک طول کمان و طول وتر مقابلش به دست آوریم؟

    1. سلام

      شعاع های مربوط به اون زاویه مرکزی رو رسم کنید تا با وتر دایره یک مثلث تشکیل بشه.
      در این صورت یک رابطه به صورت زیر داریم:
      اندازه زاویه بر حسب رادیان ضربدر شعاع دایره مساوی با طول کمان

      حالا ارتفاع این مثلث رو هم رسم کنید و به کمک رابطه مثلثاتی سینوس میتونیم بنویسیم:
      سینوس نصف زاویه مرکزی ضربدر شعاع مساوی با نصف طول وتر

      در دو رابطه بالا هم شعاع مجهول هست و هم زاویه مرکزی. که اگه شعاع رو از توی یک معادله حساب کنیم و در معادله دیگه جایگزین کنیم فقط یک مجهول باقی میمونه که همون زاویه مرکزی است ولی مشکل اینجاست که یک معادله غیرخطی بدست میاد که حل کردنش آسون نیست.

      اگه عددهایی که برای طول کمان و طول وتر داده شده، عدد های خاص باشه که به صورت حدس و آزمایش بشه زاویه های معروف مثل 30 و 45 و 60 رو براش حدس زد، ممکنه سریع به جواب برسید.